Ciut światła. Rocznica marszu śmierci i kameralna uroczystość
Niedługo 77. rocznica marszu śmierci, w który wyruszyły więźniarki filii obozu Gross-Rosen w Neusalz. Marek Grzelka po raz siódmy zachęca nowosolan, by wspólnie upamiętnić to wydarzenie. – Zapraszam na kameralną uroczystość na terenie „Nitek” wszystkich tych, którzy chcą oddać hołd ofiarom obozu i marszu do Flossenburga – pisze Grzelka
W styczniu 1945 r. tysiąc kobiet wyszło na 500 km marszu śmierci do Flossenburga po likwidacji filii obozu Gross-Rosen w Neusalz. Przeżyło tylko ok. 200 z nich.
Mieszkańcy z inicjatywy społecznika Marka Grzelki od 2016 biorą udział w uroczystościach rocznicowych. Przychodzą pod tablicę upamiętniającą te tragiczne wydarzenia, która znajduje się na murze „Nitek”. To tam była filia Gross-Rosen. Nowosolanie składają kwiaty, palą znicze.
Pokazują, że pamiętają i chcą pamiętać.
– Dziś oddajemy hołd dziewczynom, którym nie udało się przeżyć tego marszu – mówił Grzelka w 2020 r. – Sytuacja polityczna, wojenna spowodowała, że nic nie wyszło z ich planów na życie.
Paula Zyto
Podczas uroczystości w 2020 r. zostały odczytane listy potomków osób, które przeszły marsz śmierci.
„Dobry wieczór, nazywam się Judy Patterson, jestem córką Pauli Zyto, Żydówki, która ocalała z Holokaustu, która przeżyła obóz niewolniczej pracy przy fabryce Gruschwitza oraz marsz śmierci z Neusalz do Flossenburga – pisała pani Judy. – Moja mama prawie nigdy nie mówiła o Holokauście. Ale kiedyś wspomniała ojcu nazwę Neusalz, a on wyjaśnił mi, że to miasto nad Odrą. Nie znałam pisowni tej nazwy, myślałam, że to może być nazwa obozu. Pewnego dnia, w 1994 r., przejrzałam książkę Martina Gilberta »Atlas Holokaustu« i po raz pierwszy natknęłam się na słowo »Neusalz« w piśmie. Strona zawierała mapę i pierwszy opis, jaki kiedykolwiek czytałam o tym, przez co przeszła moja matka: 42-dniowy marsz śmierci, od 26 stycznia do 11 marca 1945, kończący się w Bergen Belsen. Kilka lat później zebrałam się na odwagę, by powiedzieć mojej matce, że znalazłam opis marszu śmierci w książce. Zapytałam wprost, czy brała udział w tym marszu śmierci. Odpowiedziała: »Tak«. Nastąpiła długa pauza, po czym moja mama dodała: »Teraz wiesz, przez co przeszłam«. Ale wszystko, co miałam, to tylko bardzo krótki opis z tej książki. Musiałam ją w końcu zapytać, jak to wszystko przeżyła. Odpowiedziała tylko: »Po prostu żyj dalej«”.
77. rocznica
W środę 26 stycznia przypada 77. rocznica ewakuacji filii obozu Gross-Rosen w Neusalz. Marek Grzelka kolejny raz zachęca nowosolan, by wspólnie upamiętnić to wydarzenie.
„Jak co roku o godz. 18.00 zapraszam na kameralną uroczystość na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 (»Nitki«) wszystkich tych, którzy chcą oddać hołd ofiarom obozu i marszu do Flossenburga” – pisze w wydarzeniu na Facebooku.
- Pantera ze złotym medalem - 7 kwietnia 2024
- Seniorzy nie dali się oszukać - 3 kwietnia 2024
- Agata Pałka ze srebrnym medalem w Pucharze Świata Seniorek - 20 marca 2024
