A kiedyś Kacza była Ptasia…

12 kwietnia 201714 kwietnia 2017 Marek Grzelka 0 Comments Historia

Vogelsberg, czyli Ptasia Górka

Zanim przy dzisiejszej ul. Wrocławskiej za przejazdem kolejowym pojawiły się domy pracownicze wybudowane przez Gruschwitz Textilwerke, (ok. 100 lat temu), tereny parku użytkowane były rekreacyjnie. Jak pokazuje dawna widokówka, wtedy nie było tam znanego nam dziś zbiornika wodnego, a jedynie płynęła tamtędy niewielka rzeczka (co widać na załączonej, przedwojennej mapce).

Wzniesienie, które do dziś znajdziemy w parku, nazywało się Vogelsberg, która to nazwę można przetłumaczyć jako „Ptasia Górka”.

Zmiany na górce zaczęły się w 1935 roku. Były starosta kożuchowski, urzędujący w latach 1928-1932 Albrecht von Treskow (1891-1946), był mężem jednej z córek Gruschwitzów, a tym samym rodzina ta była udziałowcem nowosolskiej fabryki. (O wnuczce Gruschwitza, która w 2010 roku odwiedział Nową Sól przeczytać można TUTAJ)

Willa rodziny von Treskow

W 1935 roku postanowili na ”Ptasiej Górce” wybudować willę, autorem projektu był niemiecki architekt Friedrich Schopohl (1879 – 1948), budynek ostatecznie stanął w 1936 roku. Przez lata we wzniesieniu wydrążone było pomieszczenie użytkowane jako lodownia przez nowosolską firmę Meyerotto & Co. – skład importowanych cygar, palarni kawy, winiarni oraz artykułów kolonialnych. Do dziś u stóp wzniesienia od strony akwenu możemy znaleźć zamurowane dawne wejście do lodowni.

Dalsza zmiana losu górki i stojącej na nim wilii to rok 1944, kiedy to budynek przejęła opieka społeczna. Po 1945 roku budynek przeszedł pod administrację polską.

Kacza zastępuje Ptasią

Wtedy zaczęła także funkcjonować nazwa „Kacza Górka”. Skąd ta zmiana? W herbie rodu von Treskow znajdziemy bowiem kaczki.

Jak czytamy w wydawnictwie naszego muzeum „Nowosolskie ulice”, w latach 60. XX wieku postanowiono urządzić w tym miejscu centrum rekreacyjno-kulturalne z domem kultury Ostatnie lata tamtej dekady przyniosły nowy pomysł: budowę podmiejskiego ośrodka wypoczynkowego. Prace rozpoczęły się w roku 1970 i trwały do połowy lat 70. W tym czasie wybudowano zalew z tarasem i sztuczną wyspą, hangar sprzętu pływającego, wytyczono ciągi spacerowe, teren oświetlono i wyposażono w ławki, po czym prace przerwano ze względów finansowych (miała powstać jeszcze kręgielnia, basen a w dawnej willi hotel na 100 miejsc noclegowych). W parku organizowano liczne imprezy kulturalno-rozrywkowe, ale od połowy lat 80. XX w. rozpoczęła się powolna degradacja tego terenu. Dopiero na przełomie XX i XXI wieku rozpoczęto prace mające przywrócić temu miejscu dawną funkcję.

Marek Grzelka

Źródła, których korzystałem: http://www.treskowpage.com, https://www.deutsche-biographie.de, http://www.wikiwand.com, https://de.wikipedia.org, https://www.geni.com, „Nowosolskie ulice”,